Tuổi dậy thì ở trẻ nữ thường bắt đầu từ lúc 9 tuổi đến khi 14 tuổi và ở nam thì từ khoảng 12 tuổi đến 15 tuổi. Tuy nhiên, cũng tùy vào hoàn cảnh gia đình, chế độ ăn uống, tác động xung quanh mà trẻ có thể dậy thì sớm hoặc muộn hơn vài năm.
Tuổi dậy thì là tuổi chuyển tiếp từ giai đoạn trẻ con sang giai đoạn trưởng thành. Là giai đoạn lưng lửng ở giữa, không còn là trẻ con nhưng cũng chưa là người lớn. Đây là tuổi có sự biến đổi nhiều nhất cũng như những biến đổi quan trọng nhất cả về cơ thể lẫn tâm hồn.
Ở tuổi này cơ thể trẻ nam sẽ bắt đầu thời kỳ trưởng thành sinh dục, có khả năng sinh con và ở cơ thể trẻ nữ sẽ bắt đầu có kinh nguyệt.
Trước khi trưởng thành, ai cũng phải trải qua một giai đoạn mang tên tuổi dậy thì |
Ngoài những thay đổi nhiều về cơ thể như chiều cao, cân nặng, hình dáng cơ thể: ngực, mông,… cơ quan sinh dục,.. thì việc tâm lý của các e thay đổi cực kì nhiều. Về điều này, các bậc cha ,mẹ cần cực kì quan tâm, quan sát và hướng dẫn, … bởi đây sẽ là thời kì mà các em sẽ hình thành những tư tưởng, ý thức về các vấn đề xung quanh cho đến tận khi trưởng thành, nó vẫn sẽ theo các em mãi về sau.
Những biến đối tâm sinh lý của trẻ khi đến tuổi dậy thì
Về tâm lý trẻ nhỏ từ khi sinh ra đến khi lên 6 tuổi, trẻ chưa có sự phân biệt quá nhiều về giới tính, ở lứa tuổi này các bé vẫn chơi đùa với nhau bình thường, tâm lý không có gì khác biệt.
Ở độ tuổi từ 6 – 10 tuổi – tâm lý lúc này của trẻ nam và trẻ nữ đã có sự phát triển hơn. Đã có sự xấu hổ bất an khi trẻ nam và trẻ nữ chơi với nhau.
Đến tuổi dậy thì, trẻ nữ bắt đầu quan tâm đến việc làm đẹp |
Tiếp tục ở độ tuổi 10 đến 14 tuổi các bé nữ đã nhận thức được về sự khác biệt giới tính, có sự hứng thú tò mò với các mối quan hệ khác giới. Ở độ tuổi này các bé cũng bắt đầu tập tẹ làm đẹp, bắt đầu quan sát trang điểm và thích được trang điểm.
Ở bé nam các bé bắt đầu sự thay đổi tâm lý muộn hơn các bé nữ. Tầm từ 12 đến 15 tuổi các bé mới nhận thức sâu hơn về giới tính cũng như cái đẹp (làm đẹp cho bản thân và nhìn cái đẹp cả ở xung quanh).
Tâm lý chung của cả nam và nữ ở tuổi dậy thì rất bất ổn định, tư tưởng, tình cảm dễ dàng thay đổi, và rất dễ bị ảnh hưởng bởi các mối quan hệ xung quanh, trào lưu trên phim ảnh, mạng xã hội, tivi, đài báo. Tại thời điểm này các bé rất nhanh thay đổi tính cách, tư tưởng bởi các tác động dù là nhỏ nhất. Chính vì vậy việc đình hình phương hướng cho các bé vào giai đoạn này là cực kỳ quan trọng để giúp cho bé có thể xác định được tình hình, giúp bé đi đúng hướng, không bị lệch lạc trong tư tưởng, phẩm chất, đạo đức.
Ở độ tuổi từ 14 trở đi chúng có tâm lý cho mình là người lớn, có thể quyết định được mọi việc của bản thân, chúng mong muốn tự do, đòi cho mình sự tôn trọng của người lớn cũng như sự bình đẳng đưa ra ý kiến và quyết định sự việc. Chúng thật sự thích thú với các mối quan hệ mà ở đó chúng được đề cao. Chúng nảy sinh tình cảm, sự ái mộ với những người khác giới, và tất nhiên sự tò mò về tình dục cũng khiến chúng muốn tìm hiểu, đi sâu. Đây có lẽ là khoảng thời gian cực kì nhạy cảm cho các bậc phụ huynh để có thể quản lý con cái mà không khiến chúng phản kháng, khó chịu. Bởi ở độ tuổi này chúng sẽ thật sự khó chịu và đôi khi phản ứng lại gay gắt khi bị quản lý hoặc la rầy.
Có lẽ cũng chính vì tâm lý ấy mà các vụ án của trẻ vị thành niên xảy ra khá cao, bởi chúng tò mò, muốn thể hiện, lại dễ bị kẻ xấu dụ dỗ, lợi dụng. Hay đôi khi chỉ là vì muốn phản kháng.
Stanley Hall đã dành ra nhiều thời gian để nghiên cứu, kiểm chứng và đưa ra bài luận về những điểm tương phản tâm lý của tuổi dậy thì.
- Tuổi dậy thì hoạt động dăng nhưng cũng dễ nhược
- Tuổi dậy thì dễ vui mà cũng dễ buồn
- Tuổi dậy thì tự tôn, nhưng cũng tự ti
- Tuổi dậy thì quảng đại nhưng cũng ích kỷ.
- Tuổi dậy thì vừa muốn làm thiên thần vừa muốn làm Satan
- Tuổi dậy thì lúc ưa sống yên tĩnh một mình, lúc rạo rực muốn đi theo nhóm
- Tuổi dậy thì lúc cao thượng lúc đê hèn
- Tuổi dậy thì lúc thắc mắc mọi vấn đề, lúc thờ ơ tất cả
- Tuổi dậy thì nhận lí rồi lại chê
- Tuổi dậy thì là tuổi cách mạng
- Tuổi dậy thì vừa tân vừa cổ
- Tuổi dậy thì vừa khôn vừa khờ
Trên là tóm tắt 12 điểm tương phản trong tư tưởng của Stanley Hall. Nghe khá vô lý nhưng lại thật sự rất đúng. Bởi đó sự bấp bênh, sự không ổn định tâm lý, muốn thể hiện cái tôi của bản thân muốn được công nhận là người lớn, người trưởng thành, có thể quyết định được việc liên quan đến bản thân,…. Của tâm lý tuổi dậy thì.
Hãy quan tâm, quan sát sự thay đổi của con, và ở cạnh chúng để hướng dẫn chúng đến được với những điều tốt đẹp nhất |
Tuổi dậy thì sẽ là độ tuổi mà bố mẹ cần quan sát kỹ lưỡng để phát hiện ra những suy nghĩ, những phát triển tâm lý của con cái để có thể đưa ra được hướng giải quyết đúng đắn, dẫn dắt con trưởng thành và thành công trên con đường phát triển ở cả thời điểm hiện tại và tương lai. Hãy dành cho con mình nhiều thời gian hơn. Công danh, sự nghiệp, tiền tài là quan trọng nhưng con cái mới là tất cả.
Bước vào tuổi dậy thì các bé cần được chăm sóc kỹ càng để có thể phát triển đầy đủ như:
- Chế độ dinh dưỡng hợp lý, cân bằng, cung cấp đủ chất béo, vitamin, canxi, protein
- Cung cấp đủ nước
- Tập thể dục thể thao đều đặn
- Tránh xa các chất kích thích rượu, bia, thuốc lá, ma túy
- Ngủ đủ giấc
Lời kết
Trên đây là một số những biến đỗi tâm sinh lý tuổi dậy thì ở trẻ, hy vọng sẽ giúp ích cho các bạn đọc giả trong việc nắm bắt những thông tin cần thiết. Các bậc phụ huynh hãy để ý những tính cách, tâm lý thay đổi theo từng độ tuổi của trẻ để có những cách ứng xử, dạy dỗ đúng đắn dành cho con nhé. Chúc các bạn thành công!
Hãy chia sẻ thông tin này với bạn bè và người thân của mình nhé !!!